چ
جالب اینجاست که تنها چند روز قبل از این اتفاقات بود که رئیس جمهور مردم را به ورود بی چون و چرا به بورس دعوت کرده بود ولی ریزش اخیر باعث نگرانی و تشویش سرمایه گذاران، به خصوص سهامداران تازه وارد شده است.
دوران طلایی بورس چطور شروع شد؟
سال 99 را دولت با سیاست های حمایتی و تشویقی از بورس آغاز کرد و در رسانه های و فضای مجازی همه جا صحبت از سرمایه گذاری در بورس بود. میلیون ها نفر کد بورسی گرفتند و سرمایه خود را وارد بورس کردند. این افزایش سرمایه به همراه اعلام دولت برای فروش صندوق های ETF شاخص کل بورس را از نیم میلیون واحد تا دو میلیون واحد افزایش داد، یعنی 400 درصد رشد. همزمان سهم های بزرگ دولتی هم رشد بسیاری کردند و دولت از این راه توانست بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.
اواسط مرداد که شاخص بورس مرز دو میلیون را رد کرد و رئیس جمهور هم از مردم خواست “همه چیز خود را به بورس بسپارید” و خبر از گشایش اقتصادی داد. اما در عمل اتفاقات دیگری افتاد. درست بر عکس انتظار مردم، بورس شروع به ریزش کرد و خبری از گشایش اقتصادی هم نشد. بروز اختلاف نظر و درگیری ها و تناقضات بین مسئولان سازمان بورس و وزرای اقتصاد و نفت مسیر بورس را تغییر داد.
تایید و تکذیب ها برای عرضه صندوق دارا دوم هم باعث فروش سهام از سوی حقوقی های بازار و سلب اعتماد سهامداران شد. هرچند در نهایت خبر عرضه صندوق دارا دوم شامل 15 درصد سهام دولت در شرکت های پالایشی اعلام شد ولی این هم کمکی به بازگشت بورس نکرد.
به طور کلی از عوامل ریزش بورس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجاز و متوقف نمودن معاملات سهم های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارشات و کنترل هسته معاملات که باعث سردرگمی و بی اعتمادی شد.
- قطعی شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که باعث عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید.
- کاهش شدید اعتبارات کارگزاری ها توسط ابلاغیه های سازمان که منجر به فشار فروش برای تسویه اعتبارات گردید.
- آزاد سازی سهام عدالت در نماد های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی بصورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت ها شد .
- ، ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت که باعث ایجاد فشار فروش روی سهم ها گردید .
- تایید ها و تکذیب های پیاپی برای عرضه صندوق های ETF دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که باعث از بین رفتن اعتماد در بین فعالین بازار شد.
- فروش های هیجانی حقوقی های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم ها انهم بعد از حتی 30 درصد ریزش قیمت ها.
- عدم انسجام کافی در بین مسئولین سازمان و حقوقی های بازار و صندوق های حامی بازار که حمایت از سهم های بازار را بصورت خیلی ضعیف و نا هماهنگ انجام دادند .
این عوامل طی چند هفته اخیر باعث افت 12 درصدی شاخص کل بورس و ریزش 30 درصدی سهام شرکت های بزرگ و عمده بازار سرمایه شده است.
بورس در آینده نزدیک
با توجه به ریزش های صورت گرفته در کلیه نماد های بازار، سلب اعتماد عمومی، خروج بخشی از سرمایه ها و همینطور نزدیک بودن ماه محرم و شهریور ماه به نظر نمی رسد بازار سرمایه خیلی زود بتواند دوباره به رشد بالایی دست یابد یا حداقل دوران طلایی ماه های اول سال را باید فراموش کرد. باید دید برنامه دولت برای هفته ها و ماه های پیش رو چیست و واکنش مردم و سرمایه گذاران چه خواهد بود.
به طور کلی به نظر می رسد بازار در شهریور ماه با کاهش بیشتر و سپس با آرامش و تعادلی در معاملات همراه باشد.