باوجود اینکه برخی منابع طی روزهای اخیر از دپو ۶۵ هزار دستگاه خودرو و تاخیر در تحویل تولیدات خودروسازان به‌ویژه مدیران خودرو در بم خبر دادند، مدیرکل گمرکات استان کرمان می‌گوید: براساس قانون خودروها باید ابتدا ثبت سفارش و تخصیص ارز شوند تا بتوانند اظهارنامه گمرکی خود را تکمیل کنند و در این زمینه سرعت اظهار کمتر از تولید است.
تاخیر در تحویل خوردو به ویژه تولیدات شرکت مدیران خودرو بم در حالی طی ماه های گذشته خبرساز بوده که برخی مدیران عالی کشور و استان کرمان را به این شهرستان کشاند؛ حضور اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، ورود سازمان بازرسی، استانداری کرمان، مسئولان دادگستری، دادستانی این استان و صمت فقط بخشی از تلاش ها برای رفع مشکل ترخیص ۶۵ هزار خودرو دپو شده در گمرک کرمان بوده است.
همچنین براساس برخی گزارش ها، شهریورماه امسال معاون سازمان بازرسی در مکاتبه با وزیر صمت، با اشاره به ضرورت صیانت از حقوق مصرف‌کنندگان، بر لزوم هماهنگی‌ها برای تسریع در ترخیص ۶۵ هزار دستگاه از محصولات شرکت مدیران خودرو تاکید کرد و پس از آن مدیرکل دفتر واردات گمرک جمهوری اسلامی به گمرک کرمان اعلام کرد که «با عنایت به نامه سازمان بازرسی کل کشور در خصوص تسریع در ترخیص ۶۵ هزار دستگاه خودرو شرکت مدیران خودرو، ضمن تشریح آخرین اقدامات صورت گرفته در خصوص خودروهای موصوف، بررسی و نتیجه را برای انعکاس به این دفتر اعلام کنید».
چند راهکار رفع مشکل
در صورتی که عامل دیگری در ابن زمینه نباشد، مسئولان در این خصوص می گویند، روند انجام امور قانونی همچون ثبت سفارش، تخصیص ارز و تکمیل اظهارنامه های گمرکی به نحوی است که باعث می شود سرعت تکمیل اظهارنامه های گمرکی از تولیدات خودروسازان کمتر باشد، در واقع تعلل در مراحل پیشین محدودیت هایی ایجاد کرده است.
در این زمینه بخشنامه ای برای تقدم و تاخر ثبت سفارش اخیرا ابلاغ شده که برای مدیریت ارزی و بانکی است و براین اساس، خودرو ابتدا بایستی ثبت سفارش و پس از آن خرید، بارنامه، حمل، قبض انبار و سپس اظهار شود که براساس گزارش ها، شرکت مدیران خودرو یکسری کالا وارد و قبض انبار کرده اما هنوز ثبت سفارش نشده اند لذا به صورت سیستمی جلوی آن گرفته می شود و این بخشنامه مانع کار ترخیص خودرو از گمرک شده است.
همچنین کارشناسان معتقدند که بخشنامه ترخیص درصدی که از بابت دریافت کد رهگیری بانکی انجام می شود، می تواند راهگشا باشد و براساس این بخشنامه طی سنوات گذشته ۹۰ درصد کالا ترخیص و ۱۰ درصد به واسطه کد رهگیری بانک از سوی گمرک نگه داشته می‌شود، مدت این بخشنامه تا پایان مهرماه ذکر شده و اکنون کاربردی ندارد و این بخشنامه در صورت ابلاغ به گمرک می تواند راهگشا باشد.
با این وجود از نگاه ناظران امید می رود که بخشنامه های تخصیص درصدی و تقدم و تاخر برای ثبت سفارش مهلتی بدهند تا خودروساز بتواند اظهار نامه خود را تکمیل کند و در ماه های آینده توقفی برای تولید و ترخیص خودروهای ساخته شده در ارگ جدید بم نداشته باشیم.
موانع ترخیص خودرو از زبان مدیرکل گمرکات کرمان
مدیرکل گمرکات استان کرمان گفت: با توجه به مجوزها، گمرک در منطقه ویژه اقتصادی بم اجزا و قطعات منفصله خودرو را ترخیص می کند که با ترخیص چند اظهارنامه قطعات، یک خودرو تولید می شود؛ در واقع هر خودرو ممکن است یک یا چند اظهارنامه گمرکی داشته باشد که آنها را با یک گواهی تولید از منطقه خارج می‌کنند.
محمد دولتی به خبرنگار ایرنا افزود: امسال مشکلی که خودروسازان به‌ویژه شرکت مدیران خودرو با آن مواجه شد این بود که از ابتدای سال جاری، ثبت سفارش جدید برای واردات انجام نمی شد یا ثبت سفارش های منقضی تمدید نشد و این موضوع باعث شده که سرعت اظهار خودروسازان به گمرک کمتر شود، تا جایی در اوایل تابستان گفتند که چیزی در حدود ۶۰ هزار خودرو در آنجا دپو شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه گمرک برای رفع مشکلات گمرکی خودروسازان پیگیری زیادی داشته است عنوان کرد: مشکل نخست برای ترخیص خودروها، ثبت سفارش و مشکل دیگر تخصیص ارز اعلام شده، یعنی پس از ثبت سفارش بایستی بانک مرکزی هم تخصیص ارز بدهد تا اطلاعات ثبت سفارشات به سامانه گمرک ارسال شود.
مدیرکل گمرکات استان کرمان ادامه داد: خودروسازان پس از ورود اطلاعات به سامانه گمرک می توانند اظهار خود به گمرک را انجام دهند اما به دلیل انجام نشدن ثبت سفارش و تخصیص ارز، خودروسازان نمی توانستند در ادامه روند کار اظهار در سامانه گمرک را انجام دهند.
مشکل خودروسازان مربوط به گمرک نیست
وی اضافه کرد: مقداری سرعت کار با پیگیری گمرک در ستاد و پیگیری های مسئولین استان و صمت از اوایل مردادماه امسال نسبت به گذشته بیشتر شده و طی آخرین آمار مدیران خودروسازی ها اعلام کردند که امسال بیش از ۶۲ هزار ترخیص انجام دادند و ۶ تا هفت هزار دستگاه هم تا هفته آینده ترخیص می شود.
دولتی تاکید کرد: مشکل خودرو سازان مربوط به گمرک نیست و موضوع مربوط به ثبت سفارش و تخصیص ارز است و به محض اینکه اظهارنامه ها تکمیل شود، امور ترخیص از گمرک نیز انجام می شود.
وی افزود: ما دائم اظهارنامه ها را رصد می کنیم که توقفی در حوزه گمرک نداشته باشند و به محض اینکه اظهار به گمرک انجام شود، کار در گمرک انجام می شود و ما حتی تاخیر در بخش های رسیدگی به اظهارنامه ها را به صورت مداوم رصد می کنیم.
این مسئول با بیان اینکه توقفی به لحاظ گمرکی در فرایند ترخیص خودروها نداریم تصریح کرد: در صورتی که بحث ثبت سفارش و تخصیص ارز حل شود مشکلی برای تکمیل اظهارنامه و سپس ترخیص خودرو از سوی ما وجود ندارد.
سرعت اظهار کمتر از تولید
وی یادآور شد: برخی مشکلات دیگر همچون پرداخت نقدی یا ضمانت نامه ای به گمرک، مجوزهای قانونی نظیر استاندارد نیز از حیطه فعالیت گمرک خارج است وگرنه ما یک روزه امور گمرکی را انجام می دهیم لذا در صورتی که صدور مجوزها برای ترخیص خودرو زمان بر شود ممکن است در حوزه کاری ما نباشد، ضمن آنکه ما به صورت مرتب رصد می کنیم و به خودروسازان اطلاع می دهیم که کار در چه اداراتی متوقف شده است و این کارها را انجام می دهیم تا ترخیص خودروها تسهیل شود.
دولتی خاطرنشان کرد: تولید خودروسازان به صورت مرتب انجام می شود اما سرعت ترخیص باید از سرعت تولید بیشتر باشد تا خودروهای دپو شده در انبار تمام شوند؛ اکنون میزانی خودرو دپو شده داریم لذا به عنوان مثال در صورتی که تولید روزانه ۵۰۰ دستگاه باشد باید سرعت ترخیص چند برابر برسد تا آمار دپو بشکند اما متاسفانه سرعت اظهار در گمرک و ترخیص خودروها بیشتر از سرعت تولید نیست.
مردادماه امسال نیز دادستان کرمان از دپو ۷۵ هزار دستگاه خودرو در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم خبر داده بود که با تیتر دادستانی: ۷۵ هزار دستگاه خودرو در ارگ جدید بم انباشت شده است روی خروجی ایرنا قرار گرفت.
