فعالان بازار خودرو معتقدند خودروسازان تولیدات خود را نسبت به سال گذشته افزایش داده‌اند، اما به‌دلیل تقاضای کاذب، تنها ۲۰ درصد خریداران مصرف‌کننده واقعی هستند و مابقی، خودرو را در خانه‌های خود نگهداری تا مجددا در زمان گرانی آن را معامله کنند.
افزایش تولید خودرو هم نتوانست بازار نارآرام خودرو را رام کند؛ این اتفاق در شرایطی است که تصور می‌شد با افزایش تیراژ خودرو، قیمت‌ها در بازار خودرو پایین خواهد آمد، اما رشد عجیب قیمت‌ها به خصوص در هفته‌های اخیر، نشان می‌دهد که بازار خودرو این روزها ترمز بریده است.
بنا بر گزارش اداره‌کل صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت، در ۶ ماه اول امسال ۴۶۸ هزار و ۶۹۹ دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۳.۴ درصد رشد داشته است. در این مدت ۴۲۵ هزار و ۹۲۵ دستگاه انواع سواری در کشور تولید شد که نسبت به ۶ ماهه اول سال ۹۸ رشد ۲۱.۹ درصدی را تجربه کرده است.
در مورد تولید انواع خودرو در شهریورماه ۹۹، باید به عدد ۸۶ هزار و ۲۹۳ دستگاه اشاره کرد؛ به‌طوری که نسبت به شهریور سال گذشته رشد ۳۶.۴ درصدی را شاهد هستیم. در این مدت ۷۷ هزار و ۵۹۸ دستگاه سواری در کشور تولید شد که نسبت به شهریور سال قبل رشد ۳۵ درصدی را داشته است.
چرا قیمت خودرو بالا رفت؟
اما چرا قیمت خودرو با وجود افزایش تولید، پایین نیامد؟ مشاهدات بازار خرید و فروش خودرو نشان می‌دهد قیمت‌ها در انواع خودروها غیرمنطقی بوده و همین امر باعث شده تا عملا نه کسی حاضر به خرید خودرو باشد و نه کسی بخواهد خودروی خود را بفروشد.
ررسی وضعیت صنعت و بازار خودرو نشان می‌دهد سه شاخص نرخ ارز، تورم انتظاری و عرضه، بیشترین وزن را در ایجاد آشفتگی بازار خودرو دارند. هرچند هر سه بخش یادشده از متغیرهای کلان اقتصادی تاثیر می‌پذیرند با این حال همچون زنجیره‌ای بازار و صنعت خودرو را متاثر از خود کرده‌اند.
برخی از روایتگران بازار خودرو معتقدند روند صعودی قیمت‌ها در بازار سکه و ارز باعث شده تا هیچ‌کس حاضر به خرید خودرو آن هم با قیمت‌های نجومی نباشد.
در حال حاضر قیمت انواع خودروها به صورت سلیقه‌ای در آگهی‌ها و توسط دلالان اعلام می‌شود؛ به نحوی که اختلاف قیمت‌ها برای محصولات وارداتی از یک آگهی به آگهی دیگر ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان متفاوت است. در محصولات داخلی هم اختلاف قیمت‌ها در آگهی‌ها از ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان است. در این شرایط مصرف‌کننده در بازار سرگردان بوده و نمی‌داند کدام قیمت منطقی و کدام قیمت صوری است.
در این شرایط، برخی فعالان بازار خودرو توصیه می‌کنند که افراد در شرایط کنونی از خرید خودرو اجتناب کنند.
به گفته آنها، حتی نمی‌دانیم تا یک ساعت دیگر این بازار در چه وضعیتی است، معاملات به طور کامل قفل شده، اما احتمال می‌دهیم با آمدن وزیر جدید صنعت اتفاقات خوبی را شاهد باشیم.
دپوی خودرو در خانه؟
در این خصوص، نعمت‌الله کاشانی‌نسب، نایب رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی تهران عنوان کرد: دو شرکت عمده خودروساز تولیدات خود را نسبت به سال گذشته ۱۹ درصد افزایش داده‌اند، اما به‌دلیل تقاضای کاذب تنها ۲۰ درصد خریداران مصرف‌کننده واقعی هستند، مابقی خودرو را در خانه‌های خود نگهداری تا مجددا در زمان گرانی آن را معامله کنند. همین امر موجب شده تا تقاضای کاذب در بازار به وجود بیاید که خود بیشترین دلیل گرانی نیز محسوب می‌شود.
کاشانی‌نسب با انتقاد از تاثیر فضای مجازی برای قیمت‌های غیرواقعی اظهار داشت: قرار بر آن بود که سایت‌ها درج قیمت نداشته باشند، اما بسیاری از سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی قیمت‌ها را درج می‌کنند و بر این آشفته بازار دامن می‌زنند. در واقع با اشتراک‌گذاری قیمت‌های عجیب و غریب بازار را ملتهب می‌کنند و مردم با توجه به این قیمت‌ها گمان می‌کنند قیمت خودرو بسیار گران شده است.
نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو خاطرنشان کرد: باید در نظر داشت که تولیدات نسبت به سال گذشته افزایش داشته که ۶۰ درصد تولید برای ایفای تعهدات و ۴۰ درصد برای فروش فوری مربوط می‌شود. بنابراین با تداوم این رویه، قیمت‌ها به این شکل نمی‌ماند و کاهش قیمت را پیش رو خواهیم داشت؛ البته در مورد درصد کاهش نمی‌توان اظهارنظر کرد چون به تولید بستگی دارد که در صورت افزایش، تب و تاب مردم و تقاضای غیرواقعی کاهش پیدا می‌کند.
کاشانی‌نسب اضافه کرد: البته امکان تدوام این قیمت‌ها وجود ندارد، در حال حاضر ارزان‌ترین خودرو پراید است اما به دلیل قیمت‌های کاذب متقاضی ندارد و به نوعی معاملات قفل شده است. از همین روی نمی‌توان قیمت مشخصی برای پراید عنوان کرد، زیرا امکان اختلاف قیمت ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومانی برای سایت‌ها و کانال‌های مختلف وجود دارد.
انحصار در خودروسازی باید شکسته شود
افزایش عجیب قیمت خودرو در بازار در شرایطی است که وزیر صنعت معدن و تجارت درباره ساماندهی بازار خودرو تاکید داشت: تلاش خواهیم کرد براساس شرایط موجود و به صورت همزمان هم تولید را افزایش دهیم و هم فضا را برای رقابت مهیا کنیم تا قیمت‌ها در بازار به تعادل برسد.
علی‌رضا رزم‌حسینی، افزایش عرضه خودرو را جزو مهم‌ترین اولویت‌های وزارت صمت دانست و اظهار داشت: اگر شرایط اجازه دهد، باید مقداری انحصار در خودروسازی را بشکنیم و فضا را برای تنوع خودرو در بازار مهیا کنیم.
وزیر صمت با بیان این‌که قیمت تمام شده خودرو در ایران بالا است، ادامه داد: خودرو هزینه‌های مالی بالایی دارد و احتمال دارد طی سه تا چهار ماه آینده براساس بررسی کارشناسی که پیش از قبول مسوولیت و با استفاده از ظرفیت تیمی انجام دادم، با همکاری کارشناسان دولت و مجلس تدابیری اتخاذ کنیم که براساس آن قیمت‌های مناسبت‌تری برای تامین مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات خودرو تعیین کنیم تا قیمت خودرو تا حدودی کاهش یابد.
رزم حسینی گفت: تلاش خواهیم کرد بر اساس شرایط موجود و به صورت همزمان هم تولید را افزایش دهیم و هم فضا را برای رقابت مهیا کنیم تا قیمت‌ها در بازار به تعادل برسد.
پژو۲۰۰۸ میلیاردی شد
مشاهدات میدانی از قیمت‌ها در بازار خودرو نشان می‌دهد که قیمت پراید ۱۱۱ در بازار ۱۳۱ میلیون تومان، پراید ۱۳۱ در حدود ۱۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، پراید ۱۳۲ در حدود ۱۱۸ میلیون تومان است.
در گروه محصولات پژو در روزهای گذشته شاهد هستیم که پژو۲۰۰۸ قیمتی میلیاردی و در حدود یک میلیارد و ۱۴۵ میلیون تومان را پیدا کرده است. پژو۲۰۶ تیپ دو نیز در بازار با قیمت ۲۲۰ میلیون تومان، پژو۲۰۶تیپ پنج ۲۷۳ میلیون تومان، پژو۲۰۷ اتومات ۴۲۳ میلیون تومان، پژو۲۰۷ دنده‌ای ۴۲۴ میلیون تومان، پژو۴۰۵ GLX دوگانه‌سوز ۲۲۰ میلیون تومان، پژو۴۰۵ GLX بنزینی ۲۰۰ میلیون تومان و پژوپارس اتوماتیک ۳۷۱ میلیون تومان دیده می‌شود.
در این میان، در بازار خودرو تیبا هاچ‌بک ای‌ایکس ۱۵۱ میلیون تومان، تیبا هاچ‌بک پلاس ۱۵۶ میلیون تومان، دنا معمولی ۳۱۵ میلیون تومان، دناپلاس دنده‌ای توربو ۴۳۸ میلیون تومان و رانا ال‌ایکس ۲۳۰ میلیون تومان قیمت دارد.
