اسقاط خودرو چیست و چطور انجام می شود؟

در این مطلب به این موضوع می پردازیم که خودرو فرسوده چیست، مراحل و شرایط اسقاط خودرو به چه شکل انجام می شود. همچنین در مورد قیمت لاشه خودرو و امتیازاتی که از اسقاط خودرو نصیب مالکان می شود توضیح داده خواهد شد.

 

اسقاط خودرو به چه معنی است؟

براساس قانون “تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موظف‌اند وسیله نقلیه را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند که این سن برای خودروهای سواری، سنگین و نیمه سنگین و موتورسیکلت متفاوت است”. بر اساس این طرح، مراکزی به نام مراکز اسقاط خودرو های فرسوده به وجود آمدند تا خودروهای فرسوده را از رده خارج کنند.

 

سن فرسودگی خودرو چیست؟

سال ۱۳۹۶ طبق ماده ۸ قانون هوای پاک اسقاط خودروهای فرسوده در دستور کار قرار گرفت. عمر مفید خودرو اعلام شده و خودروهایی که عمری بیش از عدد تعیین‌شده داشته باشند باید از رده خارج شوند. سال ۱۴۰۰ بار دیگر هیات وزیران وقت، آیین‌نامه‌ای را درباره تعیین سن فرسودگی خودروها به تصویب رساند و مرز سن فرسودگی را جایگزین سن فرسودگی کرد و خودروهای فرسوده بنابر آن باید دفعات بیشتری در سال به مراکز معاینه فنی مراجعه و معاینه فنی را کنند.

در جدول زیر نیز سن مرز فرسودگی برای وسایل نقلیه مختلف و تعداد دفعات مراجعه به مراکز فنی در سال آورده شده‌است:

نوع وسیله نقلیه	نوع سوخت	سن مرز فرسودگی	تعداد دفعات مراجعه به مراکز فنی در سال
خودروهای شخصی (سواری، ون)		۱۵	۲ (هر ۶ ماه یک‌بار)
خودروهای عمومی (سواری، ون)	بنزینی و دوگانه سوز	۸	۴ (هر ۳ ماه یک‌بار)
	گازسوز	۱۰	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
	برقی	۱۴	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
وانت	گازسوز و بنزینی	۱۴	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
	دوگانه سوز و دیزلی	۱۳	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
اتوبوس درون شهری	دیزلی و پایه گازسوز	۱۰	۴ هر ۳ ماه یک‌بار
	برقی	۲۰	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
مینی بوس و میدل باس درون و برون شهری	دیزلی	۸	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
	پایه گازسوز	۱۰	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
	برقی	۲۰	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
اتوبوس برون شهری و کشنده		۱۰	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
کامیون و کامیونت		۱۶	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)
موتورسیکلت	بنزینی کاربراتوری	۵	۲ (هر ۶ ماره یک‌بار)
	بنزینی انژکتوری	۶	۲ (هر ۶ ماره یک‌بار)
	برقی	۱۲	۲ (هر ۶ ماره یک‌بار)
سواری دولتی		۱۳	۳ (هر ۴ ماه یک‌بار)

در بررسی فرسودگی سن خودرو، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• سن فرسودگی خودرو، از تاریخ تولید آن محاسبه می‌شود.
• در صورت تعویض موتور یا گیربکس خودرو، سن فرسودگی آن، تغییر نخواهد کرد.
• خودروهایی که دارای پلاک عمومی (زرد رنگ) هستند، باید ۵ سال زودتر از موعد مقرر، اسقاط شوند.

 

علاوه بر موارد بالا، با رعایت کردن شرایط زیر دو سال به سن مرز فرسودگی افزوده می­‌شود:

• نصب پالایشگر دوده استاندارد برای خودروهای دیزلی، حداقل یک‌سال پیش از رسیدن به سن مرز فرسودگی
• تعویض کاتالیست استاندارد و سیستم اگزوز برای تاکسی‌­ها

 

نکته: تعیین سن فرسودگی یکی از قوانینی بود که بر مبنای آن محدودیت‌هایی برای خودروهای فرسوده تعیین می‌شد. با انحلال قانون سن فرسودگی، مبنای فعالیت وسایل نقلیه، دریافت برگه معاینه فنی شد و هر خودرو تا مادامی که می تواند معاینه فنی دریافت کند، باید در چرخه استفاده باشد.

 

چه خودروهایی شامل اسقاط می شوند؟

در صورتی که خودرو شما به سن فرسودگی رسیده باشد می توانید نسبت به اسقاط خودرو اقدام کرده و از مزایای آن استفاده کنید. در جدول زیر سن اسقاط خودرو به تفکیک نوع وسیله نقلیه آورده شده است:

نوع وسیله نقلیه	سن اسقاط
خودروهای سواری شخصی	۲۰ سال
خودروهای تاکسی	۱۰ سال
اتوبوس	۱۰ سال
مینی بوس	۱۵ سال
کامیون و کامیونت	۱۶ سال
موتورسیکلت	۱۰ سال
وانت	۱۵ سال

 

 

گواهی اسقاط خودرو چیست؟

گواهی اسقاط، یک تاییدیه رسمی و قانونی از سمت مراجع مربوطه برای اسقاط یا از رده خارج کردن خودروهای فرسوده از لیست خودروهای ثبت‌شده است. این گواهی نشان می‌دهد که خودروی فرسوده در مراکز مجاز و طبق شرایط قانونی اسقاط شده است. با دریافت گواهی اسقاط، سند خودرو باطل می‌شود.

 

چطور گواهی اسقاط خودرو دریافت کنیم؟

آغاز روند اسقاط خودرویی که از سن مرز فرسودگی گذشته است، از ثبت‌نام اینترنتی آغاز می‌شود و تا تحویل آن به مراکز اسقاط خودرو ادامه دارد. هر کدام از این مراحل نیازمند ارائه اطلاعات و مدارک خاصی است. برای دریافت گواهی اسقاط باید مراحل زیر طی شود:

• مراجعه به “در پایگاه اطلاع‌رسانی و پیش‌ثبت‌نام خودروهای فرسوده ” به نشانی nosazi.org یا khodrofarsoodeh.com و ثبت نام خودرو
• مراجعه مالک خودروی فرسوده به همراه خودرو و ارائه مدارک مربوط به مرکز اسقاط
• کنترل و بررسی صحت و اصالت مدارک و تطابق آن‌ها با خودرو
• دریافت مجوز اسقاط از پایگاه اطلاعاتی مربوطه

 

اطلاعات و مدارک ثبت نام خودرو فرسوده

• برگ سبز خودرو، سند قطعی یا سند وکالتی به نام مالک خودرو
• مدارک احراز هویتی مالک خودرو
• آگاهی از شماره انتظامی، رنگ خودرو، شماره شاسی خودرو، شماره موتور و…
• شماره حساب جام ملت به نام مالک خودرو
• پلاک (در صورت پلاک قدیم بودن خودرو)
• Vin یا شناسه خودرو (یک کد که هنگام دریافت پلاک اخذ می‌شود)

 

مدارک تحویل خودرو به مراکز اسقاط

• کارت خودرو
• برگ سبز، سند قطعی یا سند وکالتی خودرو (در صورت وکالتی بودن، تسلسل اسناد لازم است)
• رسید پرداخت عوارض شهرداری
• رسید پرداخت مالیات خودرو ( تنها برای پلاک‌های عمومی و قرمز)
• استعلام خلافی خودرو و رسید پرداخت
• کپی شناسنامه و کارت ملی مالک خودرو

 

آدرس مراکز اسقاط خودروهای فرسوده

مراکز اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده در حال حاضر با بیش از ۱۵۰ مرکز در سراسر کشور به ارائه خدمات می‌پردازند. برای اطلاع از لیست مراکز اسقاط خودرو مجاز اینجا کلیک کنید.

 

امتیازات گواهی اسقاط خودرو

دولت برای اسقاط خودرو فرسوده طرح­‌هایی در نظر گرفته‌است. در حال حاضر دو طرح برای اسقاط ماشین وجود دارد:

1. طرح نقدی
2.  طرح جایگزین

در هنگام ثبت خودرو فرسوده خود در سامانه khodrofarsoodeh.com می­‌توانید، یکی از این طرح‌­ها را با توجه به مدل و کاربری خودروی خود انتخاب کنید. در واقع این طرح‌­ها، برای جلوگیری از اثر تورم بر اعطای تسهیلات از طرف دولت ارائه شده‌­اند.

 

 طرح نقدی اسقاط ماشین

در طرح نقدی اسقاط خودرو، پس از ثبت نام مالک اتومبیل در مراکز اسقاط، دولت ماشین فرسوده را در مراکز اسقاط خودرو تحویل می‌گیرد. با بررسی اتومبیل، وجهی به صاحب ماشین پرداخت می‌شود.

خودروهایی که در این طرح قرار می­‌گیرند به شرح زیر هستند:

• خودروی سواری سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۸۵
• خودروی وانت سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۸۵
• خودرو ون سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۸۵
• خودروی کامیونت، کامیون، مینی بوس، اتوبوس و خاور، سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۸۵
• موتورسیکلت سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۸۵

 

در هنگام ثبت نام در سامانه، مشخصات مالک، مشخصات وسیله نقلیه و نوع سند آن را باید وارد کنید. پیش از ثبت نام در سامانه باید کلیه خلافی خودرو، عوارض و مالیات مربوط به وسیله نقلیه خود را پرداخت کرده‌باشید و در هنگام تحویل به مراکز اسقاط، آنها را ارائه دهید.

 

قیمت اسقاط خودرو ۱۴۰۳

بر اساس آیین نامه سن خودروهای فرسوده (۱۴۰۳) خودروهای شخصی که ۲۰ تا ۲۵ سال عمر داشته باشند، سه گواهی اسقاط دریافت می‌کنند. قیمت هر گواهی ۳۵ میلیون تومان است.

در طرح اسقاط خودرو فقط قیمت لاشه خودرو به مشتریان پرداخت می شود و چنانچه فرد بخواهد از شرکت خودروساز خودرویی خریداری کند متناسب با گواهی های صادره می تواند آن مبالغ را از خودروی خریداری شده کسر و مابقی را به خودروسازان پرداخت نماید.

 

• خودروهای از 73 به قبل 1 گواهی اسقاط (35 میلیون تومان)
• خودروهای از( 74 تا 78 ) 2 گواهی اسقاط (70 میلیون تومان)
• خودروهای از( 79 تا 83 ) 3 گواهی اسقاط (105 میلیون تومان)
• خودروهای از( 84 تا93 ) درصورتی که در 2 معاینه فنی مردود شده باشند 3 گواهی اسقاط (105 میلیون تومان)

 

قیمت خودرو اسقاطی در طرح نقدی:

• خودروهای تولید 79 تا 83 حدود 88 تا 95 میلیون تومان
  خودروهای تولید 74 تا 78 حدود 70 میلیون تومان
  خودروهای تولید 73 به قبل حدود 35 میلیون تومان

 

طرح جایگزین

علاوه بر طرح نقدی، طرح دیگری با عنوان طرح جایگزین وجود داشت که طبق شرایطی شما می‌توانید، خودروی فرسوده خود را با خودروی جدید، جایگزین کنید ولی این طرح در حال حاضر در حالت تعلیق قرار دارد. شما در این طرح می توانستید هم از طریق سایت و هم از طریق مراجعه حضوری به نمایندگی­‌های خودروسازی مربوطه، ثبت‌نام را انجام دهید. پس از ارائه اسناد مربوطه به نمایندگی، خودروی فرسوده شما تحویل گرفته می شد و از طرف شرکت خودروساز به بانک معرفی می شدید. با ارائه معرفی­‌نامه به بانک، وامی از طرف بانک برای خرید خودروی جدید به شما داده می شد.

 

تخصیص سهمیه جایگزین خودروهای فرسوده در پیش فروش خودرو

طبق قانون مصوب سال ۱۴۰۲، خودروسازان داخلی موظف‌اند حداقل ۲۰% از ظرفیت فروش خود در هر دوره نام نویسی را به طرح تعویض خودروهای فرسوده اختصاص دهند این قانون در سال 1403 و در پیش خودروسازان داخلی اجرا شد.

بر این اساس، در سومین مرحله از فروش خودرو در سامانه یکپارچه، ۲۰% ظرفیت خودروهای عرضه شده با در قرعه کشی به طرح اسقاط خودرو اختصاص داده شده است. شرط تحت پوشش قرار گرفتن در این طرح، ثبت مشخصات اتومبیل در سامانه حمل و نقل سوخت است که باید از قبل انجام شده باشد. در واقع کد ثبت نامی توسط سازمان حمل و نقل استعلام می‌شود و در صورت تائید، مالکان خودرو می‌توانند از این سهمیه استفاده کنند. البته فقط محصولات چهار شرکت خودروساز یعنی ایران خودرو، سایپا، آرین موتور (شاسی بلند لاماری ایما) و مکث موتور (پیکات کلوت) مشمول این طرح بودند.

 

انتقال تخفیف بیمه خودروی اسقاطی

در صورتی که خودروی دارای چند سال تخفیف بیمه شخص ثالث تحویل اسقاطی شده باشد، صاحب ماشین می تواند با در دست داشتن برگ اسقاط و ته برگ بیمه نامه برای انتقال تخفیفات به خودروی جدید اقدام نماید. ضمن اینکه تمام سالهایی که بیمه به پلاک و اسم شما رد شده باشد را می توانید به راحتی انقال دهید و از آن برای ماشین جدیدتان در زمان خرید بیمه استفاده نمایید.